Jan Sluijters

Geboren: 's-Hertogenbosch 1881.

Overleden: Amsterdam 1957.

Schilder.

(’s-Hertogenbosch 1881-1957 Amsterdam)

Experimenteerlust

Sluijters' werk wordt van groot belang geacht voor de Nederlandse kunstgeschiedenis. Hij speelde een voortrekkersrol in de jonge avant-garde, waarvan ook kunstenaars als Piet Mondriaan en Leo Gestel deel uit maakten. Vanaf zijn academietijd tot kort na de Eerste Wereldoorlog experimenteerde Sluijters veelvuldig en adopteerde hij stijlen als het luminisme, fauvisme, kubisme en expressionisme. Hierna verwierf hij bekendheid als schilder van portretten, naakten, bloemstillevens en huiselijke taferelen in een gematigd expressionistische stijl.

Prix de Rome

Zoals het een moderne kunstenaar aan het begin van de twintigste eeuw betaamt, maakte Sluijters met Leo Gestel in januari 1904 een reis naar België en Frankrijk, waar ze verschillende musea bezochten. Sluijters won in dat jaar de prestigieuze Prix de Rome met een groot academisch schilderij. Toen hij kort daarna kennismaakte met de Franse avant-garde kunst, ontwikkelde zijn schilderstrant naar een moderne stijl. Ondanks dat Sluijters zich overgaf aan moderne vormen en kleuren, bleef hij altijd een hang naar realisme houden: de zichtbare werkelijkheid bleef altijd uitgangspunt van zijn werk.

Het modernisme van Sluijters

Jan Sluijters kan zonder twijfel een van de belangrijkste kunstenaars van het modernisme in Nederland genoemd worden. Tezamen met Jan Toorop (1858-1928) was hij bestuurslid van de Moderne Kunstkring die in 1910 door Conrad Kickert (1882-1965) werd opgericht als protest tegen de weerstand die veel vooruitstrevende kunstenaars ondervonden om hun werk geplaatst te krijgen op tentoonstellingen. Ook Piet Mondriaan (1872-1944) was lid van het bestuur. Sluijters was, net als onder anderen Kees van Dongen (1877-1968), sterk beïnvloed door het kleurgebruik van de Franse fauves. Eerder was van hem werk geweigerd op tentoonstellingen in Amsterdam.

Stadsgezichten

Binnen het grote oeuvre van Sluijters zijn stadsgezichten relatief zeldzaam. Weliswaar schilderde hij rond 1900-1910 regelmatig in Amsterdam, maar eerder de groene rand en vrijwel nooit het stedelijke aspect. Toen hij in 1906 terugkeerde uit Parijs, nam hij het voor hem kenmerkende palet met primaire kleuren en sterke tegenstellingen mee.
 

Biografie Jan Sluijters

1881

Jan Sluijters wordt op 17 december geboren in ’s-Hertogenbosch. In 1898 verhuist hij naar Amsterdam. Hier studeert hij aan de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijzers en aan de Rijksakademie van beeldende kunsten, waar hij samen met Leo Gestel les krijgt van A. Allebé en N. van der Waay.

1902

Sluijters treedt toe tot de Amsterdamse kunstenaarsvereniging Arti et Amicitiae en vestigt zich definitief als zelfstandig kunstenaar.

1904

Met een groot academisch schilderij wint Sluijters de prestigieuze Prix de Rome en hij krijgt een studiebeurs toegekend voor vier jaar. Hij vertrekt in 1905 via Brussel en Parijs naar Italië. In 1906 maakt hij kennis met de Franse avant-garde kunst. Onder invloed daarvan maakt Sluijters nieuwe, moderne werken in felle kleuren en een losse toets. De traditionele jury van de Prix de Rome beëindigt hierop zijn jaargeld. Bij Sluijters’ terugkeer in Amsterdam staat hij bekend als pionier van het Nederlandse modernisme.

1906

Sluijters werkt aan luministische landschappen en stadsgezichten in felle, ongemengde kleuren. Het accent ligt op de weergave van de sensatie van het licht, waarbij de vrije, expressieve kleurtoetsen de structuur van het doek bepalen. Zijn luminisme bereikt een hoogtepunt in de werken die in 1909 in het Brabantse Heeze en vooral vanaf 1910 in Laren ontstaan. Tot het voorjaar van 1911 woont Sluijters gedurende langere perioden in het Gooi.

1910

Sluijters richt met Conrad Kickert en Jan Toorop de Moderne Kunstkring op, met als voornaamste doel het werk van de buitenlandse avant-garde in Nederland te tonen.

1915

Sluijters verblijft een maand in Staphorst. Hier verbeeldt hij de Staphorster bevolking en omgeving in expressieve werken met donkere kleuren.

1925

Het tweede deel van Sluijters' schildersleven wordt gekenmerkt door een realistische stijl. Zijn naam is gevestigd en hij staat bekend als dé portretschilder van Nederland. Hij vindt zijn onderwerpen dicht bij huis en verbeeldt rechtstreeks wat hij ziet. De waardering voor zijn werk neemt met de jaren toe. In 1927 wordt het voor het eerst in een overzichtstentoonstelling in het Stedelijk Museum getoond.

1957

Jan Sluijters overlijdt op 8 mei.

&nb

• Naam: Jan Sluijters

• Geboren 's-Hertogenbosch 1881

• Overleden Amsterdam 1957

• Schilder.